تاثیر فلزهای سنگین بر جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچه‌های تربچه (.Raphanus sativus L)

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

2 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

چکیده

تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر غلظت‌‌های مختلف فلزهای سنگین کادمیوم، سرب، نیکل و کبالت بر جوانه‌‌زنی بذر و رشد گیاهچه‌‌های تربچه انجام شد. این آزمایش بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط آزمایشگاهی اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل فلزهای سنگین سرب، نیکل، کادمیوم و کبالت در غلظت‌‌های صفر (شاهد)، 50، 100، 200، 400 و 800 میلی‌‌گرم در لیتر بودند. صفات مورد بررسی شامل درصد جوانه‌‌زنی، سرعت جوانه‌‌زنی، میانگین زمان جوانه‌‌زنی، شاخص بنیه بذر، طول ریشه‌‌چه و ساقه‌‌چه، نسبت طول ریشه‌‌چه به ساقه‌‌چه، وزن خشک ریشه‌‌چه، ساقه‌‌چه و کل گیاهچه بود. نتایج نشان داد که تأثیر سطوح پایین فلزهای سنگین بر درصد و سرعت جوانه‌‌زنی معنی‌‌دار نبود ولی بر صفات رشدی مانند طول ریشه­چه و ساقه‌‌چه، وزن خشک ریشه‌‌چه، ساقه‌‌چه و کل گیاهچه اثر مثبت و افزایشی داشت. در بین فلزهای مورد بررسی میزان سمیت فلز کادمیوم در مقایسه با سایر فلزها بیشتر بود و بعد از آن فلز کبالت در رتبه‌‌ی بعدی قرار گرفت. غلظت 800 میلی‌‌گرم بر لیتر فلزهای سرب، نیکل، کادمیوم و کبالت، درصد جوانه‌‌زنی را  به ترتیب 2، 4، 60 و 70 درصد نسبت به شاهد کاهش داد. کمترین و بیشترین سرعت جوانه‌‌زنی به ترتیب از تیمارهای 800 و 50 میلی‌‌گرم در لیتر کبالت و سرب به دست آمد. همچنین بیشترین طول ریشه‌‌چه و ساقه‌‌چه  به ترتیب از تیمارهای 100 و 400 میلی‌‌گرم در لیتر سرب و نیکل به دست آمد. غلظت 800 میلی‌‌گرم در لیتر سرب، نیکل، کادمیوم و کبالت، وزن خشک ریشه را به ترتیب 42، 28، 88 و 90 درصد در مقایسه با شاهد کاهش دادند. بیشترین وزن خشک کل گیاهچه نیز از تیمار 100 میلی‌‌گرم در لیتر سرب به دست آمد. این تحقیق نشان داد که جوانه‌‌زنی و رشد گیاهچه‌‌های تربچه در مناطق آلوده به فلزهای سنگین امکان‌‌پذیر است.

کلیدواژه‌ها

اکوفیزیولوژی بذر
دوره 2، شماره 1
شهریور 1396
صفحه 63-75

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار