اثر هیدروپرایمینگ بذر در بهبود جوانه‌زنی و رشد گیاهچه سرخارگل (Echinacea purpurea ) تحت تنش شوری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوزی بذر/ دانشگاه شاهد

2 استادیار/دانشگاه شاهد

3 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوزی بذر / دانشگاه شاهد

4 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر/ دانشگاه شاهد

چکیده

پرایمینگ بذر تکنیکی است که به واسطه آن بذور پیش از قرار گرفتن در بستر کشت آمادگی جوانه­زنی را به دست می­آورند. در این مطالعه اثر هیدروپرایمینگ بر جوانه­زنی و رشد گیاهچه سرخارگل در شرایط تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی  دانشگاه شاهد انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل پرایمینگ با آب مقطر در چهار سطح (بدون پرایم، 10، 20 و 30 ساعت) و  شوری در پنج سطح  (شاهد، 3، 6، 9 و 12 دسی­زیمنس­بر­متر نمک طبیعی دریاچه قم) بود. تجزیه واریانس داده­های حاصل نشان داد که اثر متقابل پرایمینگ و تنش شوری بر درصد و سرعت جوانه­زنی، طول ساقه­چه و ریشه­چه، وزن خشک ساقه­چه و ریشه­چه و شاخص بنیه بذر معنی­دار بود. درصد و سرعت جوانه­زنی با افزایش مدت زمان پرایمینگ و افزایش شدت تنش شوری نسبت به بذرهای غیر پرایم شده کاهش یافت. اما تیمار هیدروپرایمینگ به مدت 10 ساعت تحت تنش شوری 3 دسی زیمنس­بر­متر باعث افزایش معنی­دار درصد و سرعت جوانه­زنی، طول ساقه­چه و ریشه­چه و بنیه بذر شد. همچنین تیمار هیدروپرایمینگ به مدت 10 ساعت تحت تنش شوری 6 دسی­زیمنس­بر­متر باعث افزایش وزن خشک ساقه­چه و ریشه­چه شد. بنابراین با توجه به اولویت جوانه­زنی یا رشد ریشه­چه و ساقه­چه و همچنین هزینه پرایمینگ بذر می­توان تیمار هیدروپرایمینگ به مدت 10 ساعت تحت تنش شوری 6 دسی­زیمنس­بر­متر را به عنوان مطلوب­ترین تیمار هیدروپرایم برای جوانه­زنی بذور سرخارگل توصیه نمود.

کلیدواژه‌ها


Abdolshahi, A., Majd, M.H., Rad, J., Taheri, M., Shabani, A., Silva, J.A.T., 2013. Choice of solvent extraction technique affects fatty acid composition of pistachio (Pistacia vera L.) oil. Journal of Food Science and Technology. 1-6.
Amiri, B.M., Rezvani Moghaddam, P., Ehyai, M.R., Fallahi, J., Aqhhvany Shajari, M., 2009. Effect of osmotic stress on germination indices and seedling growth of two medicinal plants Rtyshv Purple coneflower. Environmental Stresses in Agricultural Sciences. 3 (2) ,165-176.
Anvari, M., Mehdikhani, H., Shahriari, A.R., Nouri, G.R., 2009. Effect of salinity stress on 7 species of range plants in germination stage. Iranian Journal of Range and Desert Reseach. 16 (2) ,262-273.
Bradford, K.J., 1995. Water Relation in Seed Germination. In: J. Kigel and G. Galili (eds), Seed development and germination. Marcel Dekker. Pp, 351-396.
Cramer, G. R., Alberico, G.J., and Schmidit, C., 1994. Salt Tolerance Is Not Associated With the Sodium Accumulation of Two Maize Hybrids. Australian Journal of Plant Physiology.  21 (5), 675 - 692 .
Erdei, L., Taleisnik, E. ,1993. Chang in waterelation parameters under osmotic and stress in Maize and Sorghum. Plant Physiology. 89, 381-387.
El-Araby, M.M., Hegazi, A.Z., 2004. Responses of tomato seeds to hydro-and osmopriming and possible relations of some antioxidant enzymes and endogenous polyamine fractions. Egyptian Journla of Biology. 6 (1) ,81-93.
Ghasemi-Golazani, K., Chadordooz-Jeddi, A., Nasrolahzadeh, S., Moghadam, M., 2010. Effects of Hydro-Priming Duration on Seedling vigour and Grain Yield of Pinto Bean (Phaseolus vulgaris L.) Cultivars. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca. 38 (1) , 109-113.
Haghnia, K. ,1991. Plant Salinity Resistance. Mashhad University Press. 238 p.
Harris, C., Pathan, A.K., Gothehkar, P., Soshi, A., Chivaasa, W., Neyamudezep, P. 2001. On farm seed priming using participatory methods to and refine a key technology. Agricultural Systems. 69 (1) ,151-164.
Ikic, I., Maricevic, M., Tomasovic, S., Gunjaca, J., Sarcevic, Z., Arcevic, H. 2012. The effect of germination temperature on seed dormancy in creation-grown winter wheats. Euphytica. 188 (1), 25-34.
ISTA (International Seed Testing Association). 2009. International Rules for Seed Testing International Seed Testing Association, Bassersdorf, Switzerland.
Jabari, A., Amini Dehaghy, M., Gangi Arjanky, P. Aghahi, K. ,2010. a method of priming effect on germination cumin, agricultural knowledge. 4 (4) ,23-30.
Kalsa, K,K., Abebie, B., 2012. Influence of seed priming on seed germination and vigour traits of Vicia villosa asp. dasycarpa (Thn). African Journal OF gricultural Research. 7 (21) , 3202-3208.
Kaya, D., Gamze, M.O.,Atak, M., Çikili, Y., Kolsarici, O. ,2006. Seed treatment to overcome salt and drought stress during germination in sunflower (Helianthus annuus L.). Eur. Journal Agronomy. 24, 291-295.
Malekzadeh, S. ,2014. Present impact on germination of seed priming treatments of Nigella sativa under water stress. Master Thesis Seed Science and Technology, University Shahrekord.
Masodi, P., Gzannchiyan, A., Jajromi, Bozorgmehr, A. ,2008. Journal of
 
Agricultural Science and Technology, for Horticultural Science. 22, 58-67.
Maurmical, G., Cavallaro, V. ,1996. Effect of seed osmopriming on germination of three herbage grasses at low temperatures. Seed Science and Technology. 24, 331-335.
Miri, Y., Mirjalili, S.A., 2013. Effects of Salinity Stress on Seed Germination and Some Physiological Traits in Primary Stages of Growth in Purple Coneflower (Echinacea Purpurea). International journal of Agronomy and Plant Production. 4 (1) ,142-146.
Munns, R. 2002. Comparative physiology of salt and water stress. Plant Cell Environment. 25, 239-250.
Mussa, A.M., Johansen, C., Kumar, J., Harris, D. ,1999. Response of chickpea to seed priming in the high Barind Tract of Bangladesh.  International Chickpea and Pigeonpea Newsletter. 6, 20-22.
Nazarbeygi, E., Lari Yazdi, H., Naseri, R., Soleimani, R. ,2011. The effects of different levels of salinity on proline and a-, b- chlorophylls in canola. American-Eurasian Journal of Agriculture and Environmental Science. 10, 70-74.
Nelson, L.D., Norton, M.I. ,2005. From student to superhero:Situational prime shape future helping. Journal of Experimental Social Psychology. 41, 423-430.
Netondo, G.W., Onyango, J.C., Beck, E., 2004. Sorghum and salinity : I. Response of growth, water relation, and ion accumulation to NaCl salinity . Crop Science, 44, 797-805.
Rad, J. S., Alfatemi S. M. H., Rad, M. S., Iriti M. ,2014. Free Radical  Scavenging  and  Antioxidant Activities of Different Parts of Nitraria schoberi L. Journal of Biologically Active Products from Nature. 4 (1) , 44-51.
Rad, M.S., Rad, J.S. ,2013. Effects of Abiotic  Stress Conditions on Seed Germination and Seedling Growth of Medical Plant, Hyssop (Hyssopus officinalis L.). International Journal of Agriculture and Crop Sciences. 5 (21) ,2593-2597.
Safarnejad, A., Sadr, S.V.A., Hamidi, H. ,2007. Effect of salinity stress on morphological characters of Nigella sativa. Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research. 15, 75-84.
Sivritepe, N., Sivritepe, H.O., Eris, A., 2003. The effects of NaCl priming on salt tolerance in melon seedlings grown under saline conditions. Scientia Horticulturae. 97(3-4) ,229-237.
Soltani, A., Akram-Ghaderi, F., Maemar, H. ,2006. The Effect of priming on germination components and seedling growth of cotton seeds under drought. Journal of Agricultural Science and Natural Resources. 10, 121-128.
Sudhir, P., Murthy, S.D.S. ,2004. Effects of salt stress on basic processes of photosynthesis. Photosynthesis. 42, 481-486.
Turan, M.A., Elkarim, A.H.A., Taban, N., Taban, S. ,2010. Effect of salt stress on growth and ion distribution and accumulation in shoot and root of maize plant.  African Journal of Agricultural Research. 5, 584-588.
Ya-jing, G., Jin, H., Xian-ju, W., Chen-xia, S., 2009. Seed priming with chitosan improves miaze germination and seedling growth in realation to physiological changes under low temperature stress. Journal of Zhejiang University Science Biology. 10 (6) ,427-433.